Lider, Çalışanlarında Neye Odaklanmalı ?

Bu ayki yazımda sizlere yönetici ve liderlerin, çevrelerinde ve iş ortamlarında bir ahenk yaratarak başarılı bir takım oluşturmak için çalışanlarıyla olan ilişkilerinde nelere odaklanmaları gerektiğinden kısaca bahsetmek istiyorum. Bence bir yönetici ve lider,  çalışanlarında öncelikle şunlara odaklanmalı…

«Büyük Liderler bizi harekete geçirir. İçimizde tutku uyandırır ve elimizden geleni yapmamızı sağlayan bir esin kaynağı olurlar. Neden bu denli etkili olduklarını açıklamaya çalışırken strateji, vizyon ya da güçlü fikirlerden söz ederiz. Oysa çok daha temel bir gerçek var ortada. Büyük liderler duygulara hitap eder.»  Daniel Goleman

Liderlik ve Takım Yönetimi Nedir?

• ” Motivasyon Kaynakları “

Eski sürüm motivasyon kaynaklarımız havuç- sopa ilişkisi temelinden ilerliyordu. Günümüz iş dünyasında işler oldukça karmaşık, stresli ve hızlı… Çalışanların motivasyon hali ile daha inişli çıkışlı ve değişken…  Sadece ücret politikaları ve bonuslar üzerinden yönetilmeye çalışılan motivasyon uygulamaları maalesef yeterli değil. Tek başına yapılan işin kalitesini belirleyemiyor. Yüksek performanslı çıktılar elde etmek eksik bir sürüm. Evet motivasyon kaynaklarımız değişiyor… Hatırlayın! Microsoft 1998 yılında online ansiklopedi programı olan Encarta’ya 2009 yılına kadar 38 milyon dolar harcadı ve  2009 yılına gelindiğinde, ücretsiz online sitelerin açılmasını sebep göstererek projenin sonlandırıldığını ilan etti. Evet bahsedilen nedenlerle birlikte, dikkat çekilmesi gereken nokta; Online Ansiklopedi olan Wikipedi’nin, milyonlarca gönüllü tarafından oluşturulmasıydı. İnsanlar ücret almadan gönüllük esası ile devasa bir ansiklopedi yarattılar. Günümüz liderleri değişen motivasyon kaynaklarının farkında olmalı. Çalışan bağlılığı ve verimliliği için tek şartın ücret politikalarından geçmediğini, her bir çalışanın kendine özgü motivasyon kaynaklarının olduğunu ve bunların zamanla değişebileceği olgusunu unutmamalı…

• ” Farklı ve Etkin Yaptıkları Şeyler “

”  Liderlik, vizyonu gerçeğe dönüştürme kapasitesidir.” Warren Bennis

Sunmuş olduğunuz vizyonun uygulanabilirliği, çalışanlarınızı bu vizyon doğrultusunda harekete geçirebilmeniz ile doğru orantılıdır ve her bir çalışan onları diğerlerinden ayıran etkin yanları ve farklı yaptıkları şeyler ile belirlenmiş vizyona katkı sağlayacaktır. Lider bu noktada geri ve ileri bildirimleri ile çalışana ayna tutmalı, çalışanların bu yöndeki farkındalığını arttırmalıdır. Üzülerek belirtmek gerekir ki hayat nadiren bize başkalarının bizi gerçekte nasıl gördüğünü öğrenme şansı verir.

İnsan türünün ilk liderleri kabile reisleri ve şamanlar, konumlarını büyük ölçüde insanların duygularına hitap eden liderlikleri sayesinde edinmiştir. Günümüzde de bu durum çok farklı değildir. Özellikle dikkat edildiğinde etkin liderlerin duygulara hitap ettiğini ve duygusal etkisinin; kolektif duygulara yön verdiğini görebiliriz. Başkalarının durumuna uyum sağlayan lider korkuları dindirebilir, öfkeyi yatıştırabilir ya da havayı neşelendirebilir. Bu uyum liderin gruba rehberlik edecek ortak değerleri ve öncelikleri hissetmesini de sağlar.

Daniel Goleman

• ” İş ve Değer Uyumu “

Her birimizin kişisel pusulası olan değerlerimiz, işe adanmışlığımızı, işte aldığımız kararları, etkinliğimizi önemli ve öncelikli anlayışımız kadar bir çok konuyu etkiler. Liderin verilen görevlerde çalışanların değerlerini es geçmesi, istenilmeyen sonuçlar doğurabilir. Tam bu noktada lider proaktif olmalı ve çalışanın geçmişinden getirdiği değer, varsayım ve inançlarını  tekrar gözden geçirmesini sağlamalı ve onu geriye mi düşürüyor, ilerlemesini mi sağlıyor bakılmalıdır. Ben eğitim verdiğim kurumlarda, varsayımlar ve değerlerden bahsederken çok sevdiğim şu hikayeyi anlatıyorum: Bir kadın, yeni yıl kutlaması için rosto yemeği yaparken, rostonun bir kısmını keser ve fırına atar. Annesini izleyen çocuk merak eder ve sorar. ” Anne niçin rostonun bir kısmını kestin?” Annesi ” Bilmem! Annem öyle yapıyordu” der. Ve merak ederler, soluğu kadının annesinin yanında alırlar ama cevap aynıdır. Büyükannenin yanına gittiklerinde yine cevap aynı olur. Ve soluğu evin en yaşlısı 95 yaşında büyük büyük annenin yanında alırlar. Büyük büyük anne onlara şöyle bir bakar, bir gülümseme ve kahkaha ile ” Sizi bilmem ama benim tepsim küçüktü. ” der.

• ” Duygu Dolaşımı “

Tüm dikkatin ve odak noktasının liderde olduğunu düşündüğümüzde çalışanların işe bakışını şekillendiren duygularında liderin bir standart oluşturduğu kaçınılmaz.

Bir önceki yazımız olan Yöneticiler İçin Koçluk Eğitimi başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.